Содержимое материала:
Пән мұғалімі: Қойшығұлов Сапарғали
№ 28 орта мектеп
Физика пәні
Сыныбы: 10
Сабақтың тақырыбы: Тұрақты электр тоғы
Мақсаты:
Білімділік: тарау бойынша алған білімдерін
қорытындылау, қайталау
Дамытушылық: Бүгінгі өмір талабына сәйкес оқушылардың электр
тогына қызығушылығын ояту, электр құралдарымен
жұмыс істей білу дағдыларын қалыптастыру
Тәрбиелік : Іскерлікке, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу, кәсіптік бағдар
беру, пәнге қызығушылығын, білімін практикада
қолдана білуіге тәрбиелену
Сабақтың әдісі: Сайыс
Сабақтың типі: Қорытынды қайталау
Сабақтың түрі: Сабақтың түрі
Көрнекілігі: Амперметр, вольтметр, ток көзі, шам, кілт, интерактивті
тақта ғалымдардың портреті
Пәнаралық байланыс: алгебра, химия, биология
Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі
(сыныпты екі топқа бөлу)
-
І. “Эксперимент қоюшылар”
-
ІІ. “Эрудиттер сайысы”
-
ІІІ. “Физикалық эстафета”
-
ІҮ. “Есепке кім жүйрік?”
-
Ү. “Кім жылдам?” – тест
-
ҮІ. “Сөзжұмбақ шешу” (оқушылар өздері дайындайды)
-
ҮІІ. “Мамандар ақыл – кеңес береді”
-
ҮІІІ. “Қорыту”
-
ІХ. “Бағалау”
ІІ.“Эксперимент қоюшылар”
І. “Өткізгіштерді параллель жалғау”
ІІ. “Өткізгіштерді тізбектей жалғау”
ІІІ. «Физикалық эстафета»
ІІҮ. “Эрудиттер сайысы”
-
Электр тогы деп…
-
Электрлік кедергінің өлшем бірілігі…
-
Тізбек бөлігі үшін Ом заңын тұжырымда.
-
Электр тогының негізігі әсері…
-
Электр тогының қуаты деп…
-
Тоқтың жылулық әсері туралы заң…
-
Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда … тұрақты болады.
-
Электрлік кедергінің негізгі себебі қозғалыстағы электрондардың … соқтығысуы.
9. ЭҚК –тің өлшем бірлігі…
10. Электрлік кедергі неге тәуелді?
11. Электрлік кернеуді немен өлшейді?
12. Электр тогының жұмысы.
13. ЭҚК – нің формуласы.
14. Қысқа тұйықталу қай жағдайда болады?
15. Амперметр тізбекке қалай жалғанады?
16. Параллель жалғағанда ток күші…
17. Джоуль – Ленц заңы…
18. Ішкі кедергі деп…
19. Электр тогының жұмысының формуласы.
20. Электр тогы қуатының формуласы.
Ү. “Есепке кім жүйрік?”
1. Реостатның жылжымалы контактісінің қандай бір қалпында амперметр 0,6 А ток күшін, ал вольтметр 15,1 В кернеуді көрсетті. Контактісін аздап жылжытқанда І = 1,2 А ток күшін,
U = 13,9В кернеуді көрсетті. Ток көзінің ішкі кедергісін тап?
2. Элементті 4,5 Ом кедергісімен тұйықтағанда тізбектегі ток күші 0,2А сол элементті 10 Ом кедергісімен тұйықтағанда тізбектегі ток күші 0,1А. Эксперименттің ЭҚК – і мен ішкі кедергісін анықта.
ҮІ. “Кім жылдам?”
1.ЭҚК –і 18В тоқ көзінің ішкі кедергісі 30 Ом, электрлік кедергісі 60 Ом резисторды тоқ көзіне қосқанда тоқ күшінің мәні қандай болады?
А) 0,6А В) 0,3А С) 0,2А Д) 0,9А Е) 0,4А
2. Тізбек бөлігіндегі кернеудің ток күшіне қатынасымен қай физикалық шаманы анықтайды?
А) Тоқ күшін В) Кернеу С) Электрлік кедергі
Д)Меншікті электрлік кедергі Е) ЭҚК –і
3. 20В кернеу бергенде электрлік кедергісі 10 Ом резисторы бар тізбектегі тоқ күші қандай?
А) 2А В) 0,5А С) 200А Д) 5А
4. Өткізгіштің көлденен қимасынан t уақыт аралығында өтетін q зарядтың қатынасы қай физикалық шаманы анықтайды ?
А) Тоқ күшін В) Кернеу С) Электрлік кедергі Д) Меншікті электрлік кедергі Е) ЭҚК –і
5. Толық тізбек үшін Ом занының формуласы қайсысы?
А) І =
В) І= 
В) І= С) A = І U
t Д) P = ІU
1. Тұйықталған электр тізбегінде зардты қозғалысқа келтіру үшін атқаратын жұмыстың
А) Тоқ күшін В) Кернеу С) Электрлік кедергі Д)Меншікті электрлік кедергі Е) ЭҚК –і
2. ЭҚК –і 18В тоқ көзінің ішкі кедергісі 60 Ом, электрлік кедергісі 30 Ом резисторды тоқ көзіне жалғағандатоқ күші қандай мәнге ие болады?
А) 0,6А В) 0,3А С) 0,2А Д) 0,9А Е) 0,4А
3. Ұзындығы 100 м, көлденен қимасының ауданы 0,1 мм2 өткізгіштің кедергісін анықта. P= 5 х 10-7 Ом х м
А) 500 Ом В) 0,5 Ом Б) 2х10-5 Ом С) 50 Ом Д) 5х 10 -4 Ом Е) 5 Ом
4.Төмендегі қай формуламен электр тоғының жұмысын есептейді?
А) І = В) І= В) І= С) A = І U
t Д) P = ІU Е) p = p0 ( 1+ t)
2. Тізбек бөлігіндегі кернеудің ток күшіне қатынасымен қай физикалық шаманы анықтайды?
А) Тоқ күшін В) Кернеу С) Электрлік кедергі Д)Меншікті электрлік кедергі Е) ЭҚК –і
ҮІІ.“Сөзжұмбақ”
Әр топ өз құрастырған сөзжұмбақтарын береді.
ҮІІІ. “Мамандар ақыл – кеңес береді”
Дәрігер.
Адам өміріне тоқтың қатері.
Адам денесінен өтетін тоқ, Ом заңыарқылы анықталады. Күнделікті тұрмыста барлық
электрлік құрылғылар 220В кернеумен жұмыс жасаған кезде адам терісі құрғақ болғанда кедергі 10/5 Ом болу керек , тоқ күші 2,2 мА – 3А аралығындағы өлім қаупі туады. 3А тоқта жүрек тоқтайды. Тоқ соққан кезде адамды электр тоғының әсер етуінен құтқару керек.
-
жасанды дем адыру, жүрекке массаж жасау керек.
2) Адамды арқасымен жатқызып, аузын ашып жасанды дем алдырады.
Экономист
Электр тоғын үнемді пайдалану.
Пәтерімізді жарықтандыратын 100 Вт-тық бір шам 10 сағат жанып, қалатын болс 100Вт/сағат энергия шығындалады, яғни1кВт/сағат. Бұл шығынды Джоуль-Ленц заңы бойынша Q=Pt формуласымен анықтаймыз сонда Q=Pt. 1 кВт/сағ энергия бүгінгі күні
10 теңге 10 тиын сондаауылдағы 250 үйде 1 шам 10 сағаттан жанып қалса
250 х 10,10 = 2.525 теңге зиян келеді. Сондықтан тоқты үнемді пайдаланып, өзі аз қаржыларымызды үнемдеуге тырысу керек.
ІХ. Қорытынды
Х. Бағалау
